Janosikowa cyklotrasa

Niedziela, 20 maja 2012 • dodano: 22.05.2012 | Komentarze 19

magneticlife.eu because life is magnetic
Dzisiaj miała być długa trasa. Miały być zamki i skansen. Niestety po wczorajszych wyczynach Eli na zbójnickim szlaku, jej stan techniczny można nazwać kiepskim. Nie ma szans by przejechała setkę po górach.
Trzeba zmienić plany, zamki i skansen odwiedzimy następnym razem.

Janosikowa cyklotrasa © Kajman

Obkupieni w mapy, sztuk trzy w różnej skali, postanawiamy wybrać jakąś lajtową trasę, by kobiety nie zamęczyć. Ruszamy do Tietchowej. Tam zaczynają się trzy szlaki rowerowo piesze, zielony, żółty i niebieski. Nie wiemy jeszcze, który wybierzemy.

Janosik jest wszędzie, to jego kraina © Kajman

W pewnym momencie zauważam oznaczenia do Prirodnej Szkoly. Pomyślałem, że pewnie jakieś ścieżki edukacyjne albo inne atrakcje zobaczymy. Podjeżdżamy, a tu okazuje się, że jest to słowacka zielona szkoła. Nic ciekawego, można jechać dalej.

Zielona szkoła © Kajman

Na naszym campingu jest zlot niemieckiego klubu Yamahy. Najechało się sporo luda. Motorki enduro i off - roadowe. Okazuje się, że faceci jeżdżą po ścieżkach rowerowych. Fakt nie szaleją. Chcą zaznać trochę terenu.

Trzeba wybrać trasę © Kajman

Gdy staliśmy na rozstaju dróg podjeżdżają do nas i pytają czy oznaczenie kolorystyczne szlaków ma znaczenie pod względem trudności. Widać, że są mocno zdezorientowani, zawrócili z żółtego szlaku, który dla nich był nieprzejezdny. Tłumaczymy im, że kolor nie ma znaczenia i sami wybieramy właśnie żółty szlak, czyli Janosikową cyklotrasę.

Padnij powstań........ © Kajman

Jakoś nas ciągnie na zbójnickie ścieżki. Niemiaszki ze współczuciem kiwają głowami a my z dziarskimi minami twierdzimy, że damy radę. Nie za bardzo jarzyłem o co im chodzi, nie tłumaczyli szczegółowo trudności szlaku. Cóż, rower to nie motor, w razie czego można go wziąć na plecy.

Czyżby jakieś osuwisko? © Kajman

Wiemy, że żółty szlak doprowadzi nas do miejsca urodzenia Janosika. Trochę jest to daleko od centrum Tierchowej, ale nic dziwnego. Wieś założona została na prawie wołoskim, które w tym czasie straciło już swe znaczenie etniczne i stawało się jedną z form intensyfikacji gospodarki wiejskiej.

Gdy przekroczyliśmy wysokość 700 m n.p.m zaczynają się widoki © Kajman

Tierchowa była początkowo wsią pasterską, charakteryzującą się rozrzuconym osadnictwem i - początkowo - słabym rozwojem. W 1598 r. miała 19 gospodarstw, a więc tylko o 6 więcej niż 18 lat wcześniej. Na podobnych zasadach w tamtych czasach zakładanych było wiele wsi np. nasza Porąbka.

Tu też jest pięknie © Kajman

Jak to zwykle bywało w miarę rozwoju osady, kolejne zakładane przysiółki przybierały nazwy od nazwiska człowieka, który pierwszy się tam osiedlał. Administracyjnie należał przysiółek do wioski, ale odległości mogły być spore. Takie nazwy są powszechne i u nas w Beskidach czy na Podhalu. Tak też było i w tym przypadku.

Tu urodził się Janosik © Kajman

Tablica © Kajman

Juraj Jánošík był Słowakiem co w naszej świadomości nie do końca jest zapisane. Znana jest jego prawdopodobna data urodzin: 25 stycznia 1688, gdyż zachowała się metryka jego chrztu z 16 maja 1688 roku. Jego rodzicami byli Martin Jánošík i Anna Cesneková.

Widoczek © Kajman

Miał braci: Jana, Martina i Adama oraz młodszą siostrę Barborę. Najprawdopodobniej brał udział w powstaniu antyhabsburskim Franciszka Rakoczego, które wybuchło w 1703 na ziemiach węgierskich. W 1708 wrócił do rodzinnej wsi, aby zająć się gospodarstwem, ale wkrótce potem wstąpił do armii austriackiej.

Zaczynają się niesamowite widoki, żadna fota tego nie odda © Kajman

Podczas służby został przydzielony do oddziału stacjonującego w zamku, w Bytčy, gdzie więziono groźnych przestępców. Tam poznał niejakiego Tomáša Uhorčíka, który był harnasiem zbójników karpackich. Jánošík pomógł mu uciec z więzienia, a sam zdezerterował lub został wykupiony z wojska i przystał do jego zbójeckiej bandy.

Kurcze, kradną górę! © Kajman

W 1711 Tomáš Uhorčík przyjął imię Martin Mravec i odszedł z bandy, a nowym harnasiem został Jánošík. Jánošík ze swoją grupą działał na pograniczu węgiersko-polskim, a ofiarami jego napadów byli głównie kupcy, ale także plebani, posłańcy pocztowi i inne przypadkowe, zamożniejsze osoby. Wbrew legendzie grabił głównie z myślą o sobie i swoich ludziach.

Wielki Rozsutec © Kajman

Wiosną 1713 Jánošík został pojmany w domu Uhorčíka i osadzony w średniowiecznym zamku w Liptowskim Mikułaszu, gdzie 16 i 17 marca 1713 odbył się jego proces. Jego przebieg jest znany dzięki zachowanym protokołom. Juraj na większość pytań odpowiadał niejasno próbując zmylić sąd. Przyznał się do jedynie 11 napadów.

Teraz całe pasmo Rozsutców © Kajman

Osią oskarżenia było zabójstwo plebana z Demanicy, do którego Jánošík się nie przyznał, wskazując jako sprawcę swojego kompana. Wyrok wykonano jeszcze przed wieczorem na miejscowym miejscu kaźni Šibeničky.

W dole widać Tierchową © Kajman

Długo siedzimy i cieszymy się widokami. W końcu ruszamy dalej. Historia się powtarza. Gubimy szlak, ale na szczęście szybko na niego wracamy. Teraz się okazuje dlaczego Niemcy na swoich enduro stwierdzili, że droga jest nieprzejezdna.

Gubimy szlak © Kajman

Szlak prowadzi bardzo ostro w dół czymś co przypomina miejsce spływu wody po ulewach. Nic dziwnego, że endurowcy się poddali. My sprowadzamy rowery. Miejsce fajnie widoczne jest na mapce wysokości. Gdyby ktoś chciał przejechać tą trasą, to trzeba zachować kierunek taki jak my. Z przeciwnej strony wypchanie rowerów na szczyt grozi zawałem:(

Szybko jednak na niego wracamy © Kajman

Po dotarciu do asfaltu szybki powrót na camping. Pozostaje niedosyt, ale pewnie wkrótce nadrobimy. Mamy mapy. Wiemy, że jeszcze wiele w Małej Fatrze mamy do zobaczenia. Wiemy też z całą pewnością, że Mała Fatra nie kończy się na dolinie Vratnaj czy Stefanowej.

Widok z campingu, przed sezonemk jeszcze pusto:) © Kajman